Iets is een hype als het veel aandacht krijgt in de media terwijl het eigenlijk niet veel voorstelt. Er moeten zo’n 500.000 mensen met slaapapneu zijn in Nederland. Dus dat is niet niks. Daarmee hoort het bij de grote ziekten.Vier van de vijf mensen met apneu weten niet dat ze het hebben en lopen dus onbehandeld rond. Dus dat het teveel aandacht krijgt, daar lijkt het niet op. Jarenlang onbehandeld apneu kan de gezondheid ernstig ondermijnen. En werk en gezin ontregelen. Onderzoekers en wij als ervaringsdeskundigen zullen niet gauw zeggen dat het niet veel voorstelt.
Er wordt wel vaker gedacht dat ziekten psychisch zijn of ingebeeld. Soms wordt dat ook gedacht van slaapapneu. Laat nou toevallig slaapapneu de best meetbare aandoening zijn. Het aantal ademstops per uur is onomstotelijk vast te stellen. Ook de daling van de zuurstofgehalte van het bloed, door die ademstops, valt eenvoudig en goed te meten.
Het is zeker zo dat apneu tot dusver meer bij mannen ontdekt is dan bij vrouwen. Maar er zijn veel aanwijzingen dat het ook bij vrouwen veel voorkomt. Van de 100.000 mensen die nu behandeld worden zouden er minstens 35.000 vrouw moeten zijn, zo niet meer. Dat halen we nog niet. Dat apneu bij vrouwen makkelijker over het hoofd gezien wordt, zou voor een deel veroorzaakt worden doordat vrouwen niet snel spreken over slaperigheid overdag. Als ze klachten hebben, spreken ze eerder over vermoeidheid. En dat wordt dan weer makkelijker toegeschreven aan de ‘naweeën’ van een zwangerschap of de eerste aankondigingen van de overgang, dan aan apneu.
Ook kinderen kunnen apneu hebben. Voor peuters en jongeren wordt zelfs al één ademstop per uur serieus genomen, laat staan als het er meer zijn. De meest toegepaste behandeling bij kinderen is amandelen pellen/knippen. Soms ook cpap. Mra niet, in verband met de groei van het gebit. Zelfs babies kunnen apneu hebben. Het wordt wel in verband gebracht met wiegendood. Apneu zit in de bouw; is erfelijk. Dus extra goed opletten bij kinderen met overgewicht of met een terugvallende kin. Snurken en mondademhaling zijn ook aanwijzingen om extra oplettend te zijn.
Veel mensen met slaapapneu hebben overgewicht. Maar dat wil niet altijd zeggen dat apneu veroorzaakt wordt door overgewicht. Er zijn minstens evenveel redenen om aan te nemen dat apneu overgewicht veroorzaakt: door de zuurstoftekorten wordt de insuline- en hormoonhuishouding verstoord. Gebrek aan energie door slaaptekort maakt meer bewegen minder vanzelfsprekend. Daarnaast vinden we apneu vaak bij (magere) mensen met een smalle, te kleine of terugvallende onderkaak. Dat is onderhand het geval bij zo’n 50 % van de Nederlanders. Hierdoor is er achterin (te) weinig ruimte. Daardoor kunnen (op latere leeftijd) problemen met de ademhaling ’s nachts ontstaan.
Bij ernstig slaapapneu blijkt de cpap het meest effectief. Er zijn inmiddels 230.000 gebruikers in Nederland. Maar er zijn meer behandelingen. Heel veel mensen zijn ook al geholpen met de mra (de beugel die de onderkaak naar voren houdt). Daarvan zijn inmiddels ook al zo’n 50.000 gebruikers. Ook positietraining blijkt effectief. Dan zijn er nog kno-ingrepen en kaakoperaties. Er is zelfs een behandeling met stimulatie van de tong. Kortom er zijn veel meer behandelingen.
De mensen die spreken van een gasmasker geven meer blijk van hun tegenzin dan kennis van de maskermarkt. Er komen steeds meer kleine maskers bijvoorbeeld neusdoppen, maar ook de neusmaskers worden steeds kleiner en compacter, met minder zware hoofdbanden, die door intensieve research van de afdichtranden toch goed werken. Als je eenmaal gemerkt hebt dat de cpap helpt, praat je wel anders.
Dit is eigenlijk geen misverstand, maar een vaak gehoorde smoes van iemand met tegenzin. Een lekkend masker kan zeer irritant zijn voor de partner. Maar er is geen twijfel mogelijk dat een zacht zoemende cpap te verkiezen is boven een zwaar snurkende partner, zeker als die nog ademstops heeft en stikgeluiden produceert.
Dit is eigenlijk het grootste misverstand. Doordat mensen vage klachten niet serieus nemen of de signalen van hun partner bagatelliseren ontstaan echte problemen. Op het werk en thuis, of onherstelbare schade met de gezondheid. Het advies is doe de test op onze website, kijk naar de symptomen. En bij meer dan 5 ademstops per uur altijd een slaaponderzoek in de slaapkliniek. En weet u wat nu het aardige is: hoe eerder je erbij bent, hoe minder ernstig de apneu, hoe meer niet belastende behandelingen beschikbaar zijn die iemand kunnen helpen. Bijvoorbeeld met een positietrainer op je zij leren slapen.