Niet herkende apneu en depressie komt vaak samen voor.

In Nederland zijn er ruim 600.000 mensen met apneu waarvan slechts een klein deel in behandeling is. Er is aangetoond  dat veel patiënten pas na vijf jaar de diagnose van slaapapneu krijgen; sommigen zelfs pas na acht jaar terwijl ze in de gezondheidsstatistieken al te herkennen zijn aan onder andere een verhoogde medische consumptie, uitval door ziekte of een hogere werkloosheid.

Bij apneu ontstaan er gezondheidsklachten die in dezelfde lijn liggen van psychosomatische aandoeningen. Gevoelens van neerslachtigheid, extreme vermoeidheid en psychische klachten kunnen zowel patiënt, familie als arts aanzetten tot het denken in de richting van een depressie, burn-out of een andere psychische aandoening. In dit geval wordt de behandeling ook afgesteld op deze eerste vaststelling. Het apneu dat aan de basis ligt van deze negatieve gevoelens blijft hier ongeweten, onbesproken en onbehandeld.

Onbehandelde apneu zal ervoor zorgen dat de patiënt in een neerwaartse spiraal terechtkomt die naast een toename van het psychisch lijden ook aanleiding kan geven tot ernstige lichamelijke complicaties.

Studie: meer depressieve klachten bij apneupatiënten

In een studie die verricht werd in de Verenigde Staten van Amerika (Naqvi, 2014). bleek dat depressie voorkwam bij 21.8% van de patiënten die lijden aan slaapapneu ten opzichte van 9% bij niet apneupatiënten. Via een uitgebreid literatuuronderzoek aangaande bovenstaande probleemstelling is duidelijkheid gebracht in de overeenkomsten en de verschillen die er zijn tussen depressie, burn-out en het obstructief slaap apneusyndroom.

Een vragenlijst werd samengesteld op basis van de Beck Depression Zelftest (BDZ). Dit is een internationaal erkende vragenlijst om de mate van depressie na te gaan. Door middel van een bevraging gericht naar patiënten met apneu is er gepolst naar de gemoedstoestand van de patiënt in de periode voor de diagnosestelling. Deze vragenlijsten werden geplaatst op het online ApneuForum.

De resultaten van de bevraging met de BDZ gaf aan dat 81.1% van de apneupatiënten kampen met depressieve gevoelens:

• 36.2% (299/825) zou mogelijk een lichte depressie hebben doorgemaakt.
• 16.97% (140/825) zou mogelijk een matige depressie hebben doorgemaakt.
• 27.88% (230/825) zou mogelijk een ernstige depressie hebben doorgemaakt.

Er werd een informatiebrochure opgesteld omtrent apneu , de gemeenschappelijke symptomen en de risico’s van een verkeerde behandeling. Deze kan dienen als educatief materiaal voor zorgverleners, patiënt en familie.

Onderzoek ApneuVereniging

Invloed gemoed slaapapneu

Op de website van het ApneuForum, de besloten Facebookgroep van de Nederlandse ApneuVereniging en het ApneuBulletin namen 832 patiënten met de diagnose deel aan het onderzoek.

• 79.64% (657/825) gaf aan dat hun gemoedstoestand negatief beïnvloed werd door de aanwezigheid van slaapapneu.

Uit deze test kunnen we concluderen dat de gemoedstoestand bij 79.64% van de deelnemers negatief beïnvloed werd door de aanwezigheid van een onbehandelde slaapapneu, mogelijk zou er bij 81.1% van de ondervraagden een depressie kunnen aanwezig zijn.

Deze test is uiteraard een zelftest en kan geen officiële diagnose vervangen. Het geeft wel weer dat een niet behandelde slaapapneu een grote impact heeft op de gemoedstoestand.

Het is daarom niet ondenkbaar dat patiënten gediagnosticeerd worden met een (ernstige) depressie of burn-out en slaapapneu onder de radar blijft.

Bij de aanwezigheid van langdurige psychische klachten is het belangrijk om ook te denken aan slaapapneu, zeker indien de behandeling van de psychische klachten niet werkt.