Wat is polycytemie?

Te veel rode bloedcellen in het bloed

Polycytemie betekent dat er te veel rode bloedcellen in het bloed zitten. Rode bloedcellen zorgen voor het vervoer van zuurstof in het lichaam. Als er langdurig te weinig zuurstof beschikbaar is, gaat het lichaam extra rode bloedcellen aanmaken om dit tekort te compenseren.

Hoe werkt dat?

Wanneer het lichaam te weinig zuurstof krijgt, produceren de nieren meer erytropoëtine (EPO). Dit hormoon stimuleert het beenmerg om meer rode bloedcellen te maken. Dat verhoogt het aantal rode bloedcellen, zodat er meer zuurstof kan worden vervoerd.

Wanneer komt polycytemie voor?

Een verhoogd aantal rode bloedcellen kan ontstaan in verschillende situaties:

  • Wonen in de bergen: Op grote hoogte zit minder zuurstof in de lucht.
  • Hart- of longziekten: Bij ernstige ziekten is er vaak langdurig zuurstoftekort
  • Ernstig slaapapneu: Door ademstops kan het lichaam te weinig zuurstof krijgen.
  • Ernstig overgewicht: Soms komt er te weinig lucht in de longen door een beperkte ademhaling (hypoventilatie).
  • Roken: Koolmonoxide uit rook vermindert de opname van zuurstof, waardoor het lichaam reageert alsof er zuurstoftekort is.

Wat betekent dit voor de gezondheid?

  • Een verhoogd aantal rode bloedcellen kan een normale reactie zijn op zuurstoftekort.
  • Soms is er sprake van een ziekte, zoals Polycytemia Vera. Hierbij maakt het beenmerg ongecontroleerd te veel rode bloedcellen aan.
  • Klachten die kunnen wijzen op polycytemie zijn: duizeligheid, hoofdpijn, kortademigheid of hoge bloeddruk.

Advies

Ervaar je klachten? Neem dan contact op met je arts. Die kan onderzoeken of polycytemie een gevolg is van zuurstoftekort of van een andere ziekte, en of behandeling nodig is.

Bron: K.Schreuder, J. Arends: Het obstructief slaapapneu syndroom in het Nederlands tijdschrift voor Neurologie